Pengurusan Jenazah Masjid Ar Raudhah, Lekir – September 2024

Pengurusan jenazah merujuk kepada proses yang dilakukan untuk menguruskan mayat seseorang yang telah meninggal dunia mengikut ajaran Islam. Ia merupakan tanggungjawab fardu kifayah, iaitu kewajiban yang perlu dilaksanakan oleh sebahagian daripada masyarakat Muslim, dan jika tiada seorang pun yang melakukannya, maka semua orang yang tahu akan berdosa. Berikut adalah langkah-langkah utama dalam pengurusan jenazah menurut Islam:

1. Memandikan Jenazah (Ghusl Jenazah)

Memandikan jenazah merupakan langkah pertama dan penting dalam pengurusan jenazah. Ia dilakukan untuk membersihkan tubuh jenazah sebelum dikebumikan.

• Siapa yang memandikan: Jenazah lelaki sebaiknya dimandikan oleh lelaki, dan jenazah perempuan oleh perempuan, kecuali bagi suami isteri yang dibenarkan untuk memandikan pasangannya. Bagi kanak-kanak, boleh dimandikan oleh mana-mana jantina.
• Langkah-langkah:
  1. Mulakan dengan niat.
  2. Membersihkan najis atau kekotoran pada badan jenazah.
  3. Wudukkan jenazah seperti wuduk untuk solat.
  4. Basuh seluruh tubuh jenazah dengan air bersih, sekurang-kurangnya sekali, tetapi lebih baik sebanyak tiga kali.
  5. Rambut jenazah diratakan atau disikat dengan lembut, dan kuku boleh dipotong jika perlu.

2. Mengafankan Jenazah

Selepas dimandikan, jenazah perlu dikafankan menggunakan kain putih (kain kafan). Kafan digunakan untuk menutup tubuh jenazah dan melindunginya semasa dikebumikan.

• Untuk lelaki: Biasanya menggunakan tiga lapis kain.
• Untuk perempuan: Biasanya menggunakan lima lapis kain (kain sarung, baju, tudung, dua kain tambahan).
• Proses mengkafankan:
  1. Letakkan kain kafan di tempat yang sesuai.
  2. Letakkan jenazah di atas kain kafan.
  3. Balut jenazah dengan kain kafan dengan cara yang rapi dan sederhana.
  4. Pastikan aurat jenazah ditutup dengan sempurna.

3. Solat Jenazah

Selepas jenazah dimandikan dan dikafankan, langkah seterusnya adalah menunaikan solat jenazah. Solat ini adalah solat tanpa rukuk dan sujud yang bertujuan untuk mendoakan kesejahteraan jenazah.

• Cara solat jenazah:
  1. Niat solat jenazah.
  2. Takbir pertama: Bacaan al-Fatihah.
  3. Takbir kedua: Selawat ke atas Nabi Muhammad SAW.
  4. Takbir ketiga: Doa untuk jenazah.
  5. Takbir keempat: Doa untuk semua orang beriman.
  6. Akhiri dengan salam.

4. Mengebumikan Jenazah

Proses terakhir dalam pengurusan jenazah adalah mengebumikan jenazah di tanah perkuburan Islam. Pengkebumian sebaiknya dilakukan segera setelah solat jenazah.

• Langkah-langkah pengebumian:
  1. Jenazah dibawa ke kubur dengan penuh hormat.
  2. Kubur hendaklah digali dengan kedalaman yang sesuai untuk menutup jenazah dengan selamat.
  3. Jenazah diletakkan di dalam liang lahad dengan posisi menghadap kiblat.
  4. Bacaan doa dan talqin (peringatan kepada yang hidup) boleh dilakukan selepas jenazah dikebumikan.
  5. Kubur ditutup dan diratakan, serta batu nisan diletakkan sebagai tanda.

5. Doa dan Peringatan Setelah Pengebumian

Setelah jenazah dikebumikan, ahli keluarga dan hadirin dianjurkan untuk berdoa agar jenazah diberikan keampunan dan diterima amalannya oleh Allah SWT. Bacaan Yasin atau tahlil boleh dilakukan, tetapi ia bukanlah kewajiban.

Pengurusan jenazah merupakan tanda penghormatan terakhir bagi orang yang meninggal dunia. Setiap proses dilakukan dengan penuh kehormatan dan menjaga adab, dengan tujuan mempersiapkan jenazah untuk perjalanannya ke alam barzakh.